“Alevileş(tiril)miş Ermeniler
Biz İsa’ya Tabiyiz, Aliye Mecburuz”
Araştırmacı/yazar Kazım Gündoğan’ın kaleme aldığı, “Alevileş(tiril)miş Ermeniler Biz İsa’ya
Tabiyiz, Aliye Mecburuz” adlı kitabını okudum. Özellikle Dersim’de iç içe yaşamış Alevilerle,
Ermenileri gündeme almasını çok önemsiyorum. Her Dersimlinin ve her Alevinin
kütüphanesinde bulunması gereken tarihi bir belgedir. Medeni cesaret gösterip, tarafsız bir
şekilde hakikatleri aktardığından ötürü, yazarımızı kutluyorum.
Kitap, Dersimli Ermenilerle yapılan söyleşilerden oluşuyor. Kazım Gündoğan’ın, Ermeni
Halkıyla ilgili ilk çalışması değildir elbet. Bir aydın duruşuyla, Mazlum Ermeni Halkının sesi,
soluğu olmuştur adeta. Ve özellikle Dersimli Alevilerin bir kez daha şapkasını önüne koyup
düşünmelerini sağlıyor. Çünkü Ermenilere karşı, Dersimli Alevilerin de hataları, eksikleri,
yanlışlıkları, incitici tutumları olmuştur. Karanlık zihniyeti temel almış bir devlette, halkların
birbirine karşı hata yapmamaları, birbirini gammazlamaları mümkün değildir! Dolayısıyla
hatalarımızı, eksiklerimizi telafi etmekle mükellefiz…
Dersimli Aleviler tarihin her döneminde Ermeni Halkına yardım ettikleri bir gerçektir. Koruyup
kollamışlardır, acılarını paylaşmışlardır. Ama maalesef, bilerek veya bilmeyerek, İslamiyet’in,
Osmanlının ve Cumhuriyetin oyununa geldikleri de olmuştur. Bu durum, kadim Ermeni Halkın
üzülmelerine, incinmesine neden olunmuştur. Başta resmî ideolojinin etkisinde kalan
toplumsal guruplar, kurumlar, örgütler, yöre dernekleri siyasiler, aydınlar, yazarlar, kanaat
önderleri, özeleştirel yaklaşmalılar. Tarihi sorumluluk gereği, geçmişleriyle yüzleşmeleri
gerekiyor!
Bu anlamda sözlü hafızamız, yani atalarımızın bizlere aktardıklarıyla, Kazım Gündoğan’ın
aktarımları tamamen örtüşmektedir. Mevcut realiteyle yola çıkarak, biz Aleviler, Ermeni
Halkının acısını paylaşmalıyız. Ve dışlanmaya, yok sayılmaya karşı omuz omuza durmalıyız.
Devletin yürürlükte olduğu fitne, fesat, yok sayma politikasını boşa çıkılmalıyız. Dersimliler ve
Aleviler olarak geçmişimizle yüzleşmeyi erdemli bir davranış olarak görmeliyiz.
Sonuç olarak, bu kötülüklerin faili devlettir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, zaman
kaybetmeden, soykırımı kabul etmeli ve Ermeni Halkından özdür dileyip, itibarı iade etmelidir.
Türkiye halklarını Ermenilere karşı kışkırtmaktan, düşmanlaştırmaktan, absürt tezler
üretmekten, kin kusmaktan, evrensel değerleri tahrip etmekten, acılar üzerine tepinmekten
vazgeçmelidir. Geçmişiyle yüzleşip, suçunu itiraf etmek devlet olmanın ölçütüdür…!
18.11.2023
Hüseyin Can